- кӱкташ
- -ем1. варить, сварить. Шӱрым кӱкташ варить суп; муным пеле кӱкташ сваритъ яйцо всмятку.□ (Яндышев) Колым эрыкта, примусым ылыжта, кол шӱрым кӱкташ шында. М. Шкетан. Яндышев чистит рыбу, зажигает примус, ставит варить уху. (Эрвика) эрдене ешышт кынелмешке --- кочкаш-йӱашат кӱктен ямдыла. Д. Орай. Утром к подъёму семьи Эрвика уже приготовит завтрак (букв. сварит пить-есть).2. печь, испечь. Киндым кӱкташ печь хлеб; пареҥгым кӱкташ испечь картошку.□ Шергом денат тӱрлӧ когыльым кӱктеныт. Разные пироги пекли и из пресного теста.3. загорать, загореть; подвергать себя воздействию солнечных лучей для получения загара. Кече мучко кӱкташ загорать весь день.□ (Тайла:) Кечыште могырем кӱктышым. Уна, алят могырем тарай гайракак. П. Пайдуш. (Тайла:) Загорал я на солнце. Вот, и сейчас моё тело почти как кумачовое. Ӱдырамаш-влак оҥыштымат, тупыштымат чараш луктыныт, кечеш чотак кӱктеныт. Ю. Артамонов. Женщины оголили и груди, и спины, сильно загорели на солнце.4. перен. печь, испечь; хорошо разбираться (разобраться) в каком-л. деле. (Соломин) ончаш ужарге, кӱчымӧ, а пашам сай кӱкта. О. Шабдар. Соломин на вид зелёный, неиспечённый, но в своём деле хорошо разбирается (букв. хорошо печёт).// Кӱктен лукташ выпекать, выпечь. Киндым кӱктен лукташ выпекать хлеб. Кӱктен шукташ1. сварить, доварить; испечь, допечь. Имне шылым кӱктен шукташ кужун шолтыман. Ф. Майоров. Нужно долго варить, чтобы конина доварилась. 2) довести какое-л. дело до конца. Шонымо пашанам кӱктен шукташ кӱлеш ыле. Надо бы довести до конца задуманное нами дело.
Марийско-русский язык (Марла-рушла мутер). 2009.